Το κρυφό μήνυμα της φετινής Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ
25/06/2025
Η φετινή Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη δεν έμοιαζε με τις προηγούμενες. Ήταν μια εντελώς διαφορετική σύναξη των ηγετών της Ευρω-ατλαντικής συμμαχίας. Και αυτό διότι, είναι διαφορετικό το διεθνές περιβάλλον. Ο κόσμος έχει αλλάξει: Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται το ίδιο καταστροφικός, η Ανατολική Μεσόγειος παραμένει εύφλεκτη και το Ιράν αναμετράται πλέον ανοιχτά με το Ισραήλ.
Ο πόλεμος Ισραήλ-Ιράν, διακόπηκε, από μια εύθραυστη εκεχειρία που επέβαλαν οι ΗΠΑ, βομβαρδίζοντας το Ιράν, άγνωστο γιατί, από πλευράς Διεθνούς Δικαίου, αφού ποτέ το κράτος του Ιράν, δεν έχει επιτεθεί ή απειλήσει τις ΗΠΑ. Και το σημαντικότερο είναι, ότι σε αυτό τα ασταθές, εμπόλεμο, άναρχο, διεθνο-πολιτικό περιβάλλον, στον πυρήνα της νατοϊκής συμμαχίας, αναδύεται μια νέα πραγματικότητα…
Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπό τον πρόεδρο Τραμπ, που απαιτούν από τους Ευρωπαίους συμμάχους περισσότερα χρήματα – χωρίς να προσφέρουν περισσότερη προστασία, μεγαλύτερη ασφάλεια, ή να εξασφαλίζουν ισότιμη συμμετοχή των Ευρωπαίων συμμάχων σε στρατηγικές αποφάσεις. Αυτό παραμένει προνόμιο των Αμερικανών, όσα επιπλέον χρήματα και αν δώσουν οι Ευρωπαίοι. Οι Αμερικανοί, θέλουν συμμάχους-χορηγούς, αλλά όχι και ισότιμους εταίρους.
Η απαίτηση για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035 αποτελεί την πιο ξεκάθαρη ένδειξη αυτής της μεταστροφής. Πρόκειται για πρόταση-τελεσίγραφο του Λευκού Οίκου, που επιχειρεί να μετατρέψει το ΝΑΤΟ από συμμαχία ασφαλείας σε συνεταιρισμό αμυντικών επενδύσεων, κατά κύριο λόγο, αλλά όχι αποκλειστικά, προς όφελος της αμερικανικής πολεμικής βιομηχανίας. Πρόταση που έγινε τελικώς αποδεκτή με τον Αμερικανό πρόεδρο να πανηγυρίζει και να προειδοποιεί την Ισπανία…
Επίσης το νέο ΝΑΤΟ, αυτό που θεμελιώνει ο πρόεδρος Τραμπ σήμερα στη Χάγη, θα πρέπει να έχει επαρκείς απαντήσεις, απέναντι σε απειλές από τον αναδυόμενο αντιδυτικό άξονα, Κίνας, Ρωσίας, Ιράν. Ο δε νέος Γενικός Γραμματέας του, ο Μαρκ Ρούτε, έσπευσε να επιδοκιμάσει, γλοιωδώς, τον πρόεδρο Τραμπ, αποδίδοντάς του τη “νίκη” για την αύξηση των ευρωπαϊκών εξοπλισμών. Νίκη σε βάρος ποιων; Των Ευρωπαίων συμμάχων του…
Στην πραγματικότητα, όμως, ο πρόεδρος Τραμπ υπονομεύει τη συλλογική συνοχή του ΝΑΤΟ: Αρνείται να εγγυηθεί ρητά την εφαρμογή του Άρθρου 5, του ακρογωνιαίου λίθου της συνοχής της Ευρωατλαντικής Συμμαχίας, ότι, σε περίπτωση επίθεσης σε σύμμαχο κράτος, θα εξεταστεί αν θα υπάρξει συλλογική αντίδραση-απάντηση, προειδοποιώντας συχνά, ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να προστατεύσουν «κακοπληρωτές». Κατά τον Αμερικανό πρόεδρο: Η Ασφάλεια των συμμάχων, δεν είναι ηθική δέσμευση, αλλά οικονομικό ζήτημα.
Η συνάντηση Τραμπ-Ερντογάν
Η συνάντηση του προέδρου Τραμπ με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, παρότι συμβολική, ωστόσο, αποτελεί ένα προμήνυμα, για τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία, που μάλλον εκτιμάται ότι είναι προς θετική κατεύθυνση για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Η πιθανή επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35, που ενδέχεται να συζήτησαν ο πρόεδρος Τράμπ και ο πρόεδρος Ερντογάν, θα πρέπει να προκαλεί εύλογο προβληματισμό στην ελληνική κυβέρνηση.
Αν η Τουρκία, ανακτήσει πρόσβαση σε stealth τεχνολογία μαχητικών αεροσκαφών – διαθέτει μάλιστα και σύγχρονους βαλλιστικούς πυραύλους – και εφόσον παραμείνει στρατηγικά ατιμώρητη για τις φιλορωσικές σχέσεις της και κυρίως, για την αναθεωρητική πολιτική της στην Ανατολική Μεσόγειο, η Ελλάδα οφείλει να επανεξετάσει τις γραμμές της αποτροπής και την σχετική ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο.
Και με το επιβαρυντικό (για την Ελλάδα) δεδομένο ότι το ΝΑΤΟ, ιστορικά και παραδοσιακά, δεν επεμβαίνει, σε περίπτωση στρατιωτικής εμπλοκής δύο κρατών μελών της Συμμαχίας. Πόσο μάλλον, το ΝΑΤΟ υπό αμερικανική Διοίκηση, υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, του δόγματος “πρώτα η Αμερική”.
Και με την ελπίδα ή τη βάσιμη προσδοκία, ότι ο γεωπολιτικός αναδασμός που γίνεται στην γεωγραφική περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, δεν προβλέπει απίσχανση του γεωστρατηγικού αποτυπώματος της Ελλάδας, υπέρ Τουρκίας… Μια Τουρκία, που εσχάτως απόκτησε ερείσματα ακόμη και στις δομές της ευρωπαϊκής άμυνας και με την αδιαμφισβήτητη ισχυρή θέση που κατέχει στο ΝΑΤΟ, ως δεύτερη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη, μετά τις ΗΠΑ.
Πάντως και σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα διαθέτει ισχυρές Ένοπλες Δυνάμεις, είναι δύναμη σταθερότητας, δαπανά το 3,5% του ΑΕΠ για την άμυνα που θα ανεβεί στο 5%, αφού στο νέο εξοπλιστικό θα δαπανήσει και άλλα 25 δις ευρώ για την άμυνα, διαθέτει κομβικής στρατηγικής αξίας στρατιωτικές βάσεις όπως η Σούδα η Λάρισα, η Αλεξανδρούπολη, στη διάθεση των συμμάχων, άρα είναι υπερπολύτιμος εταίρος, που και λόγω γεωγραφικής θέσης, εξασφαλίζει τη επιχειρησιακή συνοχή της Νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ